تاریخچه درب

کهن‌ترین مدارک و نمونه‌های در و پنجره در معماری ایران را می‌توان در نقش قلعه‌های مادی در آثار دوره شاروقین یافت. اغلب آنها از چوب ساخته و روی آنها آهنکوب شده است. از روزگاران کهن معماران ایرانی تلاش می‌کردند که درگاهها را به صورت مستطیل ساده در آورند، تا باز و بسته شدن در را آسان کنند؛ به همین جهت میان در و روزن بالای آن کلاف چوبی می‌نهادند که علاوه بر استوار کردن بنا نقش چپیله یا به اصطلاح امروز نعل درگاه را بازی میکرده و جای در به صورت درگاهی چهارگوش و ساده در می آمده است. در معماری پارسی سردر گاهها با یک پاره سنگ یکپارچه پوشیده میشده و در سبک پارتی هم در زیر چپیله نالی روی درگاهها کالغپر و شاخک چهاچوب جای میگرفته. در بناهای عهد اسلام ایران هم هرجادر و دروازه دیده می‌شود با کلاف چوبی به صورت ساده مستطیل در آمده. کهن‌ترین دری که از آغاز اسلام به جای مانده بود در دروازه مهریز یزد بود.[۱] در های اتوماتیک[ویرایش] درب های خودکار یا اتوماتیک به درهایی گفته می‌شود که باز و بسته‌شدن در آن‌ها به صورت خودکار انجام می‌گیرد و نیازی به دخالت انسان نیست.نسل ابتدایی درب اتوماتیک در دهه هفتاد میلادی توسط یک دانش آموز اهل اوهاییر امریکا ابداع شد.بسیاری معتقد بر این هستند که سر منشاء این ایده ، تبدیل انرژی بخار ، خواص هوا و گاز به انرژی حرکتی بود که در ۲۰۰۰ سال پیش توسط هرون فیزیکدان و ریاضیدان بزرگ یونانی در اسکندریه مطرح شده است. از مزایای استفاده از این درها آسان‌تر شدن ورود و خروج افراد (به‌ویژه برای افراد ناتوان، مسن و معلول) است. همچنین با استفاده از آن‌ها در مکان‌های پر رفت‌وآمد می‌توان تا ۳۵ یا ۵۰٪ در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد. معمولاً می‌توان سرعت باز و بسته شدن این درها را با توجه به نیاز محل، شدآمد، فصل سال یا ساعت‌های شبانه‌روز تنظیم کرد.[۲] برای باز و بسته کردن خودکار درهای سنگین و بزرگ معمولاً از درهای هیدرولیکی استفاده می‌شود که در آن‌ها از فشار روغن حاصل از جک‌های هیدرولیکی برای باز و بسته کردن در استفاده می‌کنند.از جمله مزایای این سیستم می توان به قدرت بسیار بالای جکهای هیدرولیکی ، توانایی کار کرد آن و استهلاک بسیار پایین اشاره کرد که در درب های سنگین کاربرد دارد و همچنین تردد دربهای هیدرولیکی را می توان به نا محدود ارتقاء داد و از جمله معایب سیستم گران بودن ، احتیاج به سرویس و نگهداری فصلی اشاره کرد. درب اتوماتیک پنوماتیک نوع دیگری از درها پنوماتیکی (بادی) هستند که بیشتر در محل‌های مرطوب کاربرد دارند.اصول کارکرد این سیستم به وسیله باد است که فشار باد پیستونهای جک ها را به حرکت در می آورد.ضعف های بزرگ این سیستم عبارتند از : حجیم بودت آن ، پر سر صدا بودن کمپرسور ، احتیاج به سرویس ماهانه و بازرسی مکرر ، استفاده از دستگاه های بزرگ صنعتی در تابلو فرمان و در نتیجه بزرگ شدن تابلو فرمان سیستم و در نهایت کارایی بسیار محدود این سیستم اشاره کرد. در اتوماتیک گیربکسی پرکاربردترین نوع درب های اتوماتیک درهای گیربکسی است که ساختمان ساده‌ای دارند و قیمت آن‌ها نیز نسبتاً پایین‌تر است.موتور کوچکی در داخل جک به کار گرفته شده است که نیروی خود را به یک گیربکس انتقال داده که با افزایش قدرت دوران ، جک را به گردش در می آورد و در نهایت شفت جک با سرعت استاندارد به عقب جلو حرکت میکند. از جمله مزایای این سیستم ، کوچک بودن اندازه تابلو فرمان و مستقل بودن قسمت مکانیکی و الکترونیکی ، برنامه ریزی عالی ، انعطاف پذیری دستگاه با محیط نصب ، احتیاج به سرویس بسیار کم در حد سالی یک یا دوبار و معایب این سیستم عبارتند از : استهلاک بیشر نسبت به سیستم های هیدرولیکی به دلیل کارکرد چرخ دنده و گیربکس در جک ، قدرت محدود و اسیب پذیری سیستم در مقابل فشار ، بیش از حد است .درهای گیربکسی ممکن است ریلی، لولایی، زیرسقفی چندتکه، زیرسقفی یک‌تکه، کرکره‌ای یا شیشه‌ای باشند. درب اتوماتیک خطی درب های خطی از جمله درب های کشویی اتوماتیک سنتی بوده و برای استفاده در هر مکانی که از فضای جانبی کافی برخوردار باشد، مناسب هستند. برند های درب اتوماتیک با گسترش فناوری و فراگیر شدن استفاده از درب های اتوماتیک تولید کنندگان مختلفی نسبت به تولید جک های درب اتوماتیک اقدام کرده اند برای نمونه می توان به برند های دی اس سی DSC اشاره کرد[۳] معمولاً این نوع درب‌ها دارای اسکلت فلزی قوی شامل دو لایه روکش فلزی از جنس نورد سرد به ضخامت یک میلیمتر با رنگ و طرح چوب طبیعی با لایه پلی یوروتان میانی می‌باشند. چهار چوب این دربها نیز پیش ساخته بوده و از ورق به ضخامت یک و نیم میلیمتر و عرض هفت سانتیمتر با پایه مقاوم ضد زنگ از جنس استینلس استیل ساخته می‌شود. مواد متداول در ساخت درب‌های اتوماتیک چوب طبیعی[ویرایش] برای ساخت درهایی با چوب طبیعی از چوب درختان مختلفی استفاده می‌شود که هریک قیمت متفاوتی دارد. چوب‌هایی که برای ساخت در استفاده می‌شوند معمولا راش، بلوط، ملچ، توسکا، افرا و... است. صفحه رویه این درها می‌تواند طرح‌های مختلفی داشته باشد و یک یا چندپانل روی انها کنده کاری شده باشد. درهایی با چوب طبیعی در برابر تغییرات درجه حرارت و رطوبت منبسط و منقبض می‌شوند بنابراین بهتر است از این درها برای در سرویس بهداشتی، سونا یا مکان‌های مرطوب دیگر استفاده نکنید. گره‌ها و طرح‌های طبیعی چوب روی این درها طبیعت را به فضای شما وارد می‌کند. برای ساخت درهایی با چوب طبیعی از چوب درختان مختلفی استفاده می‌شود که هریک قیمت متفاوتی دارد. چوب‌هایی که برای ساخت در استفاده می‌شوند معمولا راش، بلوط، ملچ، توسکا، افرا و... است. صفحه رویه این درها می‌تواند طرح‌های مختلفی داشته باشد و یک یا چندپانل روی انها کنده کاری شده باشد. درهایی با چوب طبیعی در برابر تغییرات درجه حرارت و رطوبت منبسط و منقبض می‌شوند بنابراین بهتر است از این درها برای در سرویس بهداشتی، سونا یا مکان‌های مرطوب دیگر استفاده نکنید. گره‌ها و طرح‌های طبیعی چوب روی این درها طبیعت را به فضای شما وارد می‌کند. ام دی اف مخفف تخته فیبر با چگالی متوسط است که امروزه برای ساخت درهای داخلی بسیار متداول است. ام دی اف یک محصول مهندسی شده است بنابراین بسیار پایدار است و در برابر تغییرات درجه حرارت و رطوبت تغییر شکل نمی‌دهد. ام دی اف را پس از تولید می‌توان با استفاده از روکش‌های اچ دی اف، پی وی سی یا روکش‌های ملامینه روکش نمود. این روکش‌های تزئینی علاوه بر زیبایی به دوام و کاربرد این درها در محیط‌هایی مانند آشپزخانه و سرویس بهداشتی کمک می‌کنند. تخته سه لا[ویرایش] در ساخت درها با استفاده از تخته سه لا، قابی تو خالی تولید می‌شود که کلیت در را تشکیل می‌دهند. نوع دیگری از درهای ساخته شده از تخته سه لا نیز وجود دارد که فضای خالی مرکز در را با الیاف چوبی پر می‌کنند. درهای تخته سه لا توپر نسبت به انواع تو خالی عایق حرارت و صدای بهتری هستند اما همچنان نسبت به درهای چوب طبیعی قیمت بسیار پایینی دارد. فلز وشیشه این درها جلوه‌ای مدرن و ساده دارند و مانند درهای چوبی تاب خوردگی ندارند و سروصدای کمتری ایجاد می‌کنند. این درها نسبت به درهایی با چوب مهندسی شده گران تر هستند اما از درهایی با چوب طبیعی ارزان تر تمام می‌شوند. از شیشه‌های شفاف، مات یا شیشه‌های رنگی می‌توان در ساخت درهای شیشه‌ای استفاده کرد. امروزه برای اینکه درهای شیشه‌ای عایق صوت و حرارت باشند از شیشه‌های دوجداره برای ساخت آنها استفاده می‌شود. برای فضاهای خصوصی نیز می‌توانید از شیشه‌های مات استفاده کنید. درهای فرفورژه درهای گل‌نرده یا درهای فرفورژه نوع دیگری از درب‌های فلزی و آهنی هستند که با ترکیب هنر آمیخته شده و در طرح‌های مختلفی ساخته می‌شوند. کاربردهای درب اتوماتیک • در مکان‌های نظامی برای اهداف امنیتی • در پارکینگ منازل و ورودی باغ‌ها و ویلاها برای تأمین رفاه بیشتر • صرفه‌جویی در مصرف انرژی در مکان‌هایی مانند هتل‌ها، فروشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، بانک‌ها، ادارات و سایر مکان‌ها پررفت‌وآمد. • تأمین بهداشت در اتاق‌های عمل، آزمایشگاه‌ها، انبارهای مواد غذایی و… اجزای درهای قدیمی ایران هر لنگه در از اجزای زیر تشکیل یافته است: 1. دو قطعه چوب عمودی که در دو طرف در بکار رفته و بدان باهو می‌گویند (باهو در فرهنگ‌ها به معنای چوب دستی و عصای چوپانان است و اینکه بعضی باهو را بازو می‌نویسند بنظر درست نمی‌آید) 2. قطعه چوبی به ارتفاع چهار گره(۲۵٫۶ سانتی‌متر) در چایین لته بوسیله کام و زبانه به باهوها پیوسته که در اصطلاح درودگری به پاسال معروف است و همان جای پا و پاخور و صحیح آن پاسار است. 3. قطعات افقی چوب که باهوها را در سه جا به هم متصل می‌کند به نام کش و میانکش معروف است. 4. دماغه، چوب نازکی است که در روی درز میان لته‌ها کوبیده شده است و بوسیله گلمیخ به یک لته پیوسته است. دماغه معمولا دارای چیزی شبیه به سر ستون و پایه‌ای نظیر ته ستون است. 5. قاب که گاهی پر و گاهی مشبک است. 6. چهرچوب از پنج قطعه چوب تشکیل شده ککه دوتای آن عمودی و سه تای آن یکی در بالا و دو تا در آستانه به طور افقی به کار رفته و میان دو پاره چوب افقی پایین آستانه کوبیده شده (معمولا ارتفاع آستانه ۴ گره و یا یک چارک است) و قطعه چوب افقی بالای چارچوب دو شاخک دارد که در دیوار استوار می‌شود. 7. کلاغپر معمولا از یک قطعه چوب یا تخته افقی تشکیل شده که چشت شاخ چارچوب جای می‌گیرد و گاهی هم از هم جدا و به شکل ذوزنقه است. 8. پاشنه گرد یک قطعه چوب افقی است که در پشت آستانه کوبیده شده و جای پاشنه‌ها را در آن بریده‌اند. گاهی هم پاشنه گردها جدا از هم در دو گوشه پایین در، از چوب، سنگ یا خشت پخته تعبیه می‌شوند. 9. چفت هر لته در بالا با یک یا دو رشته زنجیر ظریف مجهز شده که ته آن با قبه‌ای روی پولک به لته و سر آن با سر چفتی مادگی دار به سفت چارچوب بسته می‌شود. 10. پاچفت، چفت کوچکی است که لته‌ها را به پایین چارچوب می‌بندد. 11. سفت حلقه‌ای فلزی است که در بالا و پایین چارچوب کوبیده شده و از زبانه چفت بیرون می‌آید. درهای سر میان درها و دروازه‌ها اغلب با کلون و تزه و شب بند و حلقه و کوبه مجهزند و نوعی از آنها با تخته‌ها و الوارهای باری که افقی ساخته شده‌اند، در دو جا کلاف و بسته بندی چوبی دارد، که با گلمیخ‌های زیبا استوار شده است. گاهی پاشنه از فلز معمولا (فولاد) ساخته می‌شود تا مقاومت بیشتری داشته باشد. علاوه بر این‌ها بر فراز درها، به خصوص در اماکن متبرک، زنجیرهایی می‌آویزند تا از ورود احشام پیشگیری کنند و همچنین برا ی نگهداری بهتر لته‌ها گاهی با زنجیرهای کوچکی باهوی در را به چارچوب می‌بندند.[۴]